Mạng xã hội kiểu mới lên ngôi

Các hãng công nghệ mới đang khôn khéo tận dụng thông báo (notification) và tiện ích truy cập nhanh (widget) để cho ra đời một thế hệ mạng xã hội kiểu mới:

Hiển thị ngay trên màn hình điện thoại và dùng ngay khi vừa mở điện thoại lên.

>>> Mối đe dọa mạng xã hội truyền thống

Phiên bản Locket dành cho hệ điều hành Android đạt 20 triệu lượt cài đặt.

Còn nhớ Apple trình làng tính năng widget khi ra mắt hệ điều hành iOS 14 cho dòng điện thoại iPhone của mình. Ngay lập tức, một “họ” các ứng dụng cho phép người dùng cá nhân hóa màn hình chính với widget và các biểu tượng tùy biến xuất hiện, và chiếm ngôi đầu bảng xếp hạng lượt tải nhiều nhất của kho ứng dụng App Store.

Làn sóng mới

Theo thời gian, các nhà phát triển phần mềm đã nhận ra widget không chỉ để trang trí màn hình chính của thiết bị di động, mà còn là một công cụ hữu hiệu nhằm tăng ảnh hưởng sản phẩm của họ đối với người dùng.

Một trong những cái tên đình đám nhất trong làng ứng dụng xã hội dựa trên widget là Locket. “Cha đẻ” của ứng dụng này là Matt Moss, một lập trình viên từng đạt học bổng Hội nghị Các Nhà Phát triển của Apple.

Matt nảy ý tưởng tận dụng widget màn hình chính để gửi ảnh đến bạn gái khi hai người đang yêu nhau từ xa, rồi tạo một ứng dụng iOS dựa trên ý tưởng này như một dự án giải trí ngoài giờ.

Nhưng rồi các bạn của Matt đồng loạt “ép” anh chàng cấp quyền truy cập ứng dụng này và chia sẻ nó ra với nhiều người khác nữa. Từ đó đến nay, Locket có thêm phiên bản dành cho hệ điều hành Android và đạt 20 triệu lượt cài đặt theo thống kê của hãng phân tích Sensor Tower.

Một ứng dụng đang gây sốt khác là BeReal. Để mọi người biết người dùng đang trải qua những gì theo thời gian thực, BeReal sẽ gửi cho người dùng một thông báo nhắc chụp ảnh mỗi ngày, người dùng sẽ chụp một ảnh selfie và một ảnh xung quanh họ trong vòng 2 phút sau khi nhận thông báo rồi chia sẻ các ảnh đó với mọi người.

Matt Moss - “Cha đẻ” của ứng dụng widget Locket.

Sau thời gian phát triển chậm mà chắc, đến năm nay, độ phủ sóng của BeReal tăng vọt nhờ tính năng mới tận dụng không gian màn hình chính để hiện hình ảnh phản ứng của bạn bè (dưới dạng một widget được cập nhật) trước bài đăng của người dùng. Ứng dụng đạt 12 triệu lượt cài đặt chỉ riêng năm nay, đứng thứ 10 bảng xếp hạng chung và thứ 3 bảng xếp hạng các mạng xã hội ăn khách nhất của kho ứng dụng App Store Mỹ.

Đó chỉ là hai trong hàng loạt những ứng dụng xã hội được phát triển theo một hướng khác hẳn so với trước đây: tiếp cận những người bạn thực, chia sẻ hình ảnh cá nhân, và chụp cũng như lưu những khoảnh khắc tự nhiên đời thường - tất cả được thực hiện dựa trên việc tận dụng hệ thống hiển thị thông báo và truy cập ứng dụng xã hội trực tiếp thông qua widget ngay tại màn hình chính của thiết bị di động. Dĩ nhiên, số lượng các ứng dụng kiểu mới này cũng như số lượt tải của chúng ngày càng tăng như một trào lưu nữa của thế giới công nghệ.

>>> BeReal: "Lời cảnh báo" về mạng xã hội

Sự chân thật lên ngôi

Điểm chung của các ứng dụng kiểu mới ở trên là nó cho phép người dùng chia sẻ hình ảnh thật, không qua xử lý, lọc và gán hiệu ứng thực tế ảo tăng cường quá nhiều - những tính năng đặc trưng của hai ứng dụng sừng sỏ là Snapchat và Instagram.

Xu hướng này là minh chứng cho sự chuyển giao từ “sửa ảnh theo phong cách Instagram” sang “nhu cầu hình ảnh chân thực” ngày càng nổi bật trên các nền tảng xã hội. Ngoài ra, nhiều ứng dụng hình ảnh khác có cách xây dựng đối lập với các ứng dụng truyền thống từ các tập đoàn công nghệ lớn thuộc nhóm Big Tech.

Hiện tại, các ông lớn công nghệ vừa chỉ lo gắn những thuật toán rườm rà và tính năng thừa thãi, vừa đua nhau tạo ra các phiên bản đăng tải đoạn phim ngắn để đấu TikTok, lại vừa cột đủ thứ hoạt động khác (thương mại điện tử, đăng kí theo dõi, quyên góp trực tuyến,…) lên các nền tảng xã hội của mình. Bằng những cách này, các mạng xã hội truyền thống đều muốn kết nối người dùng với người sáng tạo nội dung vì đó là nguồn lợi nhuận cho các tập đoàn. Nói cách khác,các tập đoàn giờ đây trở nên tham lam hơn.

Ngược lại, người dùng trẻ hiện nay - đối tượng chính sử dụng ứng dụng xã hội - lại muốn những sản phẩm đơn giản, nhắm đến yếu tố mà họ nghĩ mạng xã hội đáng ra nên chú ý: bạn bè của họ.

Kiếm tiền từ bạn bè thì khó hơn nhiều, nên các mạng xã hội truyền thống ngày càng rời xa chiến lược này, dẫn tới một phần lớn người dùng trẻ muốn kết nối chân thực với bạn bè quay sang các ứng dụng xã hội kiểu mới, nhất là các ứng dụng hiển thị ngay trên màn hình chính thiết bị di động. Những rắc rối mà các tập đoàn lớn đang gặp phải hiện nay như bê bối dữ liệu, tố cáo vi phạm, điều trần trước Quốc hội Mỹ và búa rìu từ truyền thông càng thúc đẩy sự dịch chuyển sang ứng dụng xã hội kiểu mới nhiều hơn.

Các ứng dụng xã hội màn hình chính vẫn có tiềm năng kiếm lời: ngoài quảng cáo, các hãng có thể giới thiệu tính năng trả phí, dịch vụ đăng ký, và các chi tiết nhỏ khác; nhưng trước khi đến tương lai đó, các ứng dụng cần chứng minh khả năng tồn tại lâu dài trước thị hiếu vốn “sớm nắng chiều mưa” của giới trẻ.

Nguồn: Tạp chí Diễn Đàn Doanh Nghiệp.