Nhà virus học lừng danh báo động SARS-Cov-3, nhận định "lạnh người" về khu vực có Việt Nam

Giáo sư người Australia gốc Hoa Wang Linfa nói những đợt dịch bệnh tiếp theo do virus corona từ loài dơi gây ra có nhiều khả năng bùng lên nhất ở khu vực Đông Nam Á.

Phát biểu tại một diễn đàn ở Thiên Tân ngày 17/10, giáo sư Wang Linfa (Vương Lâm Phát) của Chương trình bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Trường Y khoa Duke, Đại học Quốc gia Singapore, cho biết ông chắc chắn rằng virus SARS-Cov-2 gây dịch bệnh Covid-19 không phải là virus nhân tạo, kể cả từ trước khi nhóm chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, để điều tra nguồn gốc Covid-19 vào đầu năm nay.

Wang Linfa là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về bệnh truyền từ động vật, miễn dịch học ở loài dơi và phát hiện mầm bệnh. Ông từng xác định chuỗi gien của virus Hendra vào năm 1993 và tham gia nhóm chuyên gia WHO điều tra nguồn gốc dịch SARS năm 2003.

Ông Wang cũng có mối quan hệ thân thiết với Shi Zhengli, nhà virus học hàng đầu Trung Quốc thuộc Viện Virus học Vũ Hán (WIV). Wang và Shi là đồng tác giả trong hàng chục báo cáo.

Thời báo Hoàn Cầu cho hay, dựa vào kinh nghiệm trước đây, Wang Linfa nhanh chóng chỉ ra rằng loài dơi là nguồn gốc của Covid-19, nhưng trước khi đại dịch bùng phát ở Vũ Hán vào đầu năm ngoái, phải có một "virus tiền thân" mang gien giống đến 99.9% với SAR-Cov-2. Tuy nhiên, giới khoa học vẫn còn tranh cãi về "virus tiền thân" này.

Wang trích dẫn báo cáo đăng trên Research Square, cho thấy các nhà khoa học đã tìm ra ba virus từ dơi ở Lào giống hơn 95% với SARS-Cov-2.

Vào năm ngoái, các nhà nghiên cứu đã mô tả một họ hàng gần của SARS-Cov-2 được gọi là RaTG13, tìm thấy từ loài dơi ở tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, với mức độ trùng khớp đến 96.1%. Hai virus này được cho là nhiều khả năng có tổ tiên chung từ 40 đến 70 năm trước.

Các virus corona tìm thấy trong dơi tại Lào được mô tả là chia sẻ những tương đồng then chốt với SARS-Cov-2, chứng minh những thành phần quan trọng của SARS-Cov-2 có tồn tại trong tự nhiên - Hoàn Cầu trích lời Edward Holmes, nhà virus học tại Đại học Sydney, Australia.

Một nghiên cứu mới đây của nhà khoa học Wu Zhiqiang, từ Viện Sinh học Mầm bệnh thuộc Viện Y khoa Trung Quốc, cùng cộng sự cho biết đã thu thập mẫu từ 13.064 con dơi ở 703 địa điểm trên khắp Trung Quốc trong giai đoạn 2016-2021, nhưng kết quả không phát hiện SARS-Cov-2 trong bất kỳ mẫu nào. Nhóm của Wu cho rằng điều này thể hiện virus có thể không tồn tại rộng rãi trong loài dơi ở Trung Quốc.

Theo Wang Linfa, tỉnh Vân Nam của Trung Quốc tiếp giáp với nhiều nước Đông Nam Á có quần thể dơi sinh sống đông đúc như Lào hay Myanmar, nhưng chưa có đủ nguồn lực để nghiên cứu ở khu vực này.

"Nếu được tạo điều kiện, các nhà khoa học có thể tìm ra nhiều loại virus tương tự SARS-Cov-2," Wang nói, tuyên bố rằng nếu được cấp kinh phí 100 triệu USD để truy tìm nguồn gốc Covid-19 thì ông sẽ dồn 99% ngân sách vào nghiên cứu ở khu vực Đông Nam Á.

Cũng trong phát biểu tại diễn đàn Thiên Tân, ông Wang đưa ra cảnh báo về những đợt bùng phát dịch bệnh tiếp theo do virus corona.

"Virus corona từ loài dơi là hết sức nguy hiểm. SARS-Cov-3 chắc chắn sẽ bùng phát, chỉ không chắc là khi nào," nhà virus học người Australia nói, nhấn mạnh địa điểm nhiều khả năng bùng phát SARS-Cov-3 nhất chính là Đông Nam Á.