Để Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam có ý nghĩa thiết thực hơn

Bộ Công Thương đã ban hành Kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 với chủ đề “Thông tin minh bạch - Tiêu dùng an toàn".

>> Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cần đảm bảo đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện

Ngày 15 tháng 3 là Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam.

Với chủ đề trên, Bộ Công Thương kêu gọi các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức xã hội và các doanh nghiệp cần chủ động tổ chức các hoạt động hoặc lồng ghép, đưa vào hoạt động chuyên môn, hoạt động kinh doanh các nội dung nhằm tăng cường quyền lợi cho người tiêu dùng.

Theo kêu gọi từ Bộ Công Thương, trong các ngày, đợt, mùa mua sắm cao điểm, cùng với việc tập trung vào các hoạt động nhằm thúc đẩy kinh doanh, các doanh nghiệp cần xây dựng các công cụ hữu hiệu để bảo đảm quyền lợi người tiêu dùng; xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với người tiêu dùng; chủ động biến trách nhiệm đáp ứng nhanh chóng và đầy đủ các yêu cầu, nguyện vọng của người tiêu dùng thành động lực phát triển, lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

Bên cạnh đó, các cơ quan nhà nước tăng cường các hoạt động giám sát, kiểm tra thị trường, đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến, tiếp nhận và giải quyết các khiếu nại, yêu cầu của người tiêu dùng, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng.

Các tổ chức xã hội cần phát huy rõ nét vai trò đại diện và cầu nối giữa người tiêu dùng với các cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp. Các hoạt động hướng tới Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 cần được tổ chức thường xuyên, liên tục, tạo nền tảng, cơ sở cho các hoạt động trong tháng cao điểm (tháng 3) hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam. Tùy điều kiện thực tế, các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2022 có thể được tổ chức trực tuyến hoặc tập trung.

Thực tế cho thấy, người tiêu dùng trong xã hội ngày nay có lúc còn đơn giản trong mua sắm, thích chạy theo xu hướng mới, còn ham những sản phẩm có thương hiệu song giá lại quá hấp dẫn, phù hợp với thu nhập của mình đang có hạn.

Chính vì vậy đã phát sinh các trường hợp khiếu nại với các nhà cung cấp, gây khó khăn về thủ tục, thời gian, kinh phí, nhân lực để giải quyết các vụ việc các luật có liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có những nội dung còn trùng chéo, hiêu lực thi hành chưa được cụ thể, dễ nhầm lẫn trong quá trình thực hiện và dễ bị lợi dụng.

Có những quy định còn bất cập ví dụ vấn đề chỉ hậu kiểm sau khi bán các sản phẩm liên quan đến dinh dưỡng, sức khoẻ của con người, nhưng thực tế công tác này không theo kịp được sự vận động của hàng hoá diễn ra liên tục trong một ngày, chính vì vậy nên khi đã xảy ra có khiếu kiện thì chúng ta mới hậu kiểm và chậm được xử lý chỉ vì những văn bản cho phép hậu kiểm trên, nên vụ việc chậm được giải quyết, hoặc giải quyết khi sự việc đã rồi, chắc chắn sẽ gây ra những hệ luỵ khó lường mà trong thực tế một số năm qua đã có những vụ cụ thể (vụ pate Minh chay ở Đông Anh, Hà Nội là một ví dụ).

Người tiêu dùng cần cắm vững pháp quyền của mình trong quan hệ mua bán giao dịch, thụ hưởng dịch vụ trên thị trường.

>> Người tiêu dùng Việt Nam: (Kỳ 1) Sự lạc quan phục hồi rõ rệt

>> Người tiêu dùng Việt Nam: (Kỳ 2) Hai xu hướng định hình mới

Theo chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú, muốn sớm ngăn ngừa và khắc phục kịp thời những vi phạm luật cần phải có những giải pháp cơ bản sau đây để quyền của người tiêu dùng được bảo vệ sớm, kịp thời ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc, không mong muốn.

Cụ thể, cần rà soát các luật, các quy định hiện hành về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tại ở cuộc sống ngày nay. Xây dựng ý thức tự giác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của các đơn vị sản xuất kinh doanh dịch vụ. Tăng cường chất lượng của công tác kiểm tra ngăn ngừa uốn nắn các vi phạm có khả năng xảy ra dẫn tới vi phạm pháp luật. Nâng cao hiệu quả, sự phối hợp của các lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng xã hội.

Đối với người tiêu dùng, cần cắm vững pháp quyền của mình trong quan hệ mua bán giao dịch, thụ hưởng dịch vụ trên thị trường. Các cơ quan thông tấn, báo chí cần nắm bắt thông tin kịp thời của những sự việc để các lực lượng kiểm tra xử lý và giải quyết, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng ở các vùng miền, địa phương trong cả nước.

“Nâng cao quyền uy và trách nhiệm của các hiệp hội ngành nghề, ngành hàng nhất là Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam và Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam ở trung ương và ở các địa phương. Khi tham gia giải quyết các vụ việc, các hiệp hội cần công tâm, phân biệt đúng sai cua sự việc, đảm bảo tính khách quan, trung thực của tổ chức mà doanh nghiệp và người tiêu đùng xã hội gửi gắm, tin tưởng”. – Ông Vũ Vinh Phú nói.

Ông Phú dẫn chứng thống kê, việc vi phạm quyền của người tiêu dùng trong 8 quyền cơ bản thì quyền được lựa chọn hàng hoá, quyền được thông tin, quyền được khiếu nại với doanh nghiệp là một số quyền còn chưa thực hiện được nhiều giúp cho người tiêu dùng giảm bớt những khó khăn trong giao dịch hàng ngày. Bảo vệ quyền của người tiêu dùng phải bảo vệ trọn vẹn các quyền cơ bản mà luật đã quy định.

Đồng thời phải chú ý bảo vệ từ những cái nhỏ nhất trên thị trường Việt Nam giữa các chủ thể với nhau khi giao dịch có phát sinh. Công tác bảo vệ người tiêu dùng cũng rất cần việc khen thưởng và xử lý giải quyết vụ việc một cách nghiêm minh. Bảo vệ những thương hiệu làm ăn tử tế, đồng thời nghiêm khắc phê bình và cần thiết phải xử lý để đủ sức răn đe trước những vi phạm đang xảy ra thường xuyên ở nước ta.

“Làm được những vấn đề trên, trên cơ sở luật mới sẽ được sửa đổi chắc chắn trong thời gian tới, quyền của người tiêu dùng sẽ được tôn trọng hơn, góp phần vào nhiệm vụ thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng lành mạnh, đưa sự nghiệp phát triển kinh tế- xã hội của đất nước ngày càng nhanh và bền vững”. – Ông Vũ Vinh Phú nói.

Nguồn: Tạp chí Diễn Đàn Doanh Nghiệp.