VCCI kiến nghị hoàn thiện cơ chế tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính, góp ý đối với Dự thảo Nghị định quy định chi tiết về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai (Dự thảo).

Theo VCCI, Dự thảo là bước đi cần thiết nhằm cụ thể hóa các chính sách mới của Luật Đất đai năm 2024, song vẫn còn một số quy định cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh để bảo đảm tính hợp lý, khả thi và quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất.

Góp ý về quy định tính tiền sử dụng đất trong trường hợp quyết định giao đất có chi phí xây dựng hạ tầng, VCCI cho rằng cách xác định chi phí hạ tầng tính trên diện tích đất “đã được xây dựng hạ tầng” là chưa phù hợp với thực tiễn. Bởi lẽ, theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Dự thảo (bổ sung khoản 4 vào Điều 3 Nghị định 103/2024/NĐ-CP) thời điểm xác định chi phí xây dựng hạ tầng là thời điểm có quyết định giao đất (chi phí xây dựng hạ tầng được ghi trong quyết định giao đất). Tại thời điểm này, nhà đầu tư chưa xây dựng hạ tầng nên chi phí xây dựng không thể tính trên diện tích đất “đã được xây dựng hạ tầng của khu đất, thửa đất”.

VCCI đề nghị điều chỉnh theo hướng chi phí xây dựng hạ tầng được tính trên diện tích đất xây dựng công trình hạ tầng theo quy hoạch, đồng thời rà soát, chỉnh sửa đồng bộ các quy định có liên quan trong toàn bộ Dự thảo.

Đối với quy định xử lý chuyển tiếp trong trường hợp hộ gia đình, cá nhân đã nộp đủ tiền sử dụng đất theo thông báo của cơ quan thuế, VCCI đánh giá việc cho phép tính lại tiền sử dụng đất theo quy định mới là cần thiết và hợp lý. Tuy nhiên, VCCI lưu ý quy định về hoàn trả hoặc bù trừ số tiền chênh lệch cần được thiết kế rõ ràng hơn.

Cụ thể, Dự thảo hiện cho phép cơ quan thuế giữ lại khoản chênh lệch để trừ dần vào các nghĩa vụ tài chính trong tương lai, trong trường hợp người sử dụng đất không còn nghĩa vụ tài chính tại thời điểm tính lại. Theo VCCI, cách tiếp cận này có thể gây bất lợi cho người dân và tạo ra sự thiếu minh bạch. Vì vậy, cần sửa đổi theo hướng trường hợp không còn nghĩa vụ tài chính nào khác tính đến thời điểm tính lại tiền sử dụng đất để đảm bảo tính rõ ràng của quy định, hạn chế tình trạng cơ quan thuế giữ lại để trừ dần vào tiền thuê đất, tiền sử dụng đất phi nông nghiệp trong tương lai.

Một nội dung khác được VCCI đặc biệt quan tâm là nguyên tắc thực hiện miễn, giảm tiền thuê đất. Theo Dự thảo, nếu người sử dụng đất không làm hoặc chậm làm thủ tục thì sẽ không được hưởng hoặc chỉ được hưởng phần ưu đãi còn lại. VCCI cho rằng quy định này chưa thực sự phù hợp với mục tiêu của chính sách miễn, giảm tiền thuê đất vốn nhằm hỗ trợ, khuyến khích người sử dụng đất.

Trên thực tế, không ít trường hợp người sử dụng đất không biết mình thuộc diện được miễn, giảm, dẫn tới việc không thực hiện thủ tục đúng thời hạn. Nếu vì lý do này mà bị mất quyền lợi thì sẽ gây thiệt thòi, đi ngược lại tinh thần hỗ trợ của chính sách. Do đó, VCCI đề xuất cơ quan nhà nước cần chủ động thông báo cho người sử dụng đất khi họ thuộc diện được miễn, giảm và ấn định thời hạn thực hiện thủ tục. Chỉ trong trường hợp người sử dụng đất đã được thông báo nhưng vẫn không thực hiện thì mới coi như từ bỏ quyền lợi.

VCCI nhấn mạnh, các góp ý trên đều xuất phát từ thực tiễn áp dụng pháp luật và phản ánh những khó khăn mà doanh nghiệp, tổ chức đang gặp phải. Việc tiếp thu, chỉnh sửa Dự thảo theo hướng rõ ràng, thuận lợi và bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất sẽ góp phần quan trọng vào việc tháo gỡ ách tắc, tạo niềm tin cho thị trường và nâng cao hiệu quả thi hành Luật Đất đai trong giai đoạn tới.

https://diendandoanhnghiep.vn/vcci-kien-nghi-hoan-thien-co-che-tinh-tien-su-dung-dat-tien-thue-dat-10167598.html